Tại sao không nên sử dụng nhiều loại thuốc cảm cùng lúc?

1. Các thành phần của thuốc cảm

Các triệu chứng của cảm lạnh chủ yếu là hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi, nhức đầu, sốt, ho... Thuốc cảm là phương pháp điều trị triệu chứng, nên việc lựa chọn thuốc cảm chủ yếu dựa vào triệu chứng của bệnh nhân. Khi đến hiệu thuốc mua thuốc, người bệnh có thể hỏi ý kiến của dược sĩ và chọn loại thuốc phù hợp với mình.

Thông thường các loại thuốc cảm được bán trên thị trường là các chế phẩm đơn chất hoặc tổng hợp, làm giảm các triệu chứng cảm lạnh, với các thành phần phổ biến bao gồm:

- Hạ sốt, giảm đau: Paracetamol là loại thuốc hạ sốt, giảm đau phổ biến nhất trong các chế phẩm trị cảm lạnh. Thuốc an toàn khi sử dụng ở liều bình thường, nhưng liều quá cao có thể gây tổn thương gan.

- Thuốc thông mũi: Pseudoephedrine là thuốc thông mũi được sử dụng phổ biến nhất để điều trị cảm lạnh thông thường. Là một loại thuốc có thể làm co các mạch máu, giảm ngạt mũi ở bệnh nhân cảm lạnh.

- Thuốc giảm ho: Dextromethorphan là thuốc có thể ức chế ho và tạo ra tác dụng chống ho nhưng không gây ức chế hô hấp ở liều điều trị, không gây dung nạp hoặc gây nghiện khi sử dụng lâu dài. Vì vậy, nó là thuốc chống ho được sử dụng phổ biến nhất trong các chế phẩm trị cảm lạnh tổng hợp.

- Chống dị ứng: Hầu hết các thành phần chống dị ứng trong thuốc cảm tổng hợp là thuốc kháng histamine như chlorphenamine. Thuốc còn có tác dụng kháng cholinergic ở mức độ nhất định, có thể giúp giảm tiết dịch và giảm các triệu chứng ho. Vì vậy nó là thành phần chống dị ứng được ưu tiên trong các chế phẩm trị cảm lạnh tổng hợp. Tuy nhiên, thuốc có thể vượt qua hàng rào máu não và gây buồn ngủ cũng như các phản ứng bất lợi khác. Do đó, tránh lái xe sau khi dùng thuốc.

- Chất khác: Caffeine là chất kích thích trung tâm, có thể kích thích vỏ não và giảm đau đầu. Vì vậy, nhiều chế phẩm cũng chứa caffeine.

2. Tại sao không sử dụng nhiều loại thuốc cảm cùng một lúc?

Một số người uống cùng lúc nhiều loại thuốc trong thời gian ngắn, như uống thuốc cảm tổng hợp cùng với thuốc giảm đau, hạ sốt... Cách làm này không làm giảm triệu chứng mà còn có thể gây ra các biến chứng do vô tình dùng quá liều thuốc.

Ví dụ, paracetamol là hoạt chất chính trong thuốc cảm được chuyển hóa ở gan, nhưng nhiều loại thuốc khác cũng chứa paracetamol nên khi dùng cùng lúc với thuốc cảm tổng hợp, có thể dẫn đến quá liều, khiến gan không thể đào thải thuốc ra khỏi cơ thể và gây tổn thương gan, suy gan, trường hợp nặng có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Vì vậy, khi dùng các chế phẩm cảm lạnh tổng hợp, không nên dùng các chế phẩm đơn lẻ có chứa cùng một thành phần. Cách tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc. Khi dùng thuốc, cần chú ý làm theo hướng dẫn trên bao bì thuốc để sử dụng thuốc an toàn và đúng liều.

Ngoài ra, để dùng thuốc cảm cúm an toàn cần:

- Thuốc cảm thông thường không nên dùng quá 7 ngày. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm sau 7 ngày, cần đến các cơ sở y tế thăm khám để điều trị kịp thời.

- Liều paracetamol hàng ngày không quá 2g/ngày, và khoảng cách giữa hai liều ít nhất là 4-6 giờ, không quá 4 lần trong 24 giờ.

- Mặc dù là thuốc không kê đơn có thể được mua mà không cần đơn thuốc, nhưng những người mắc bệnh tiềm ẩn như cao huyết áp, tim mạch hoặc đang dùng thuốc điều trị tốt nhất nên tham khảo ý kiến dược sĩ trước khi dùng thuốc để làm rõ liệu có rủi ro khi dùng thuốc cùng nhau hay không, tránh những hậu quả xấu.